Gęstość wina

Gęstość bezwzględna (ang. density), jest stosunkiem masy określonej objętości wina lub moszczu m w określonej temperaturze t °C do jej objętości V. Gęstość w układzie SI wyraża się w kg/m³ i oznacza symbolem ρ_t .

$\rho_{t}=\frac{m}{V}\hspace{2mm}[\mathrm{\frac{kg}{m^3}}]$

Gęstość bezwzględna jest to wielkość fizyczna charakterystyczna dla danej substancji w danej temperaturze i pod danym ciśnieniem, określająca masę tej substancji w jednostkowej objętości.

Gęstość większości substancji jest zależna od warunków otoczenia, w szczególności od temperatury (zmniejsza się wraz z jej wzrostem, co wynika z rozszerzalności objętościowej substancji) i ciśnienia (rośnie ze wzrostem ciśnienia, wskutek ściśliwości substancji; dotyczy to zwłaszcza cieczy i gazów).

Gęstość względna (ciężar właściwy, ang. specific gravity – SG) to niemianowana liczba wskazująca stosunek gęstości wina lub moszczu w temperaturze odniesienia do gęstości wody w temperaturze odniesienia.

$d^{t}_{t_{r}}=\frac{\rho_{t}}{\rho^{t_{r}}_{w}}$

Gęstość względna jest to stosunek masy określonej objętości badanej substancji w temperaturze odniesienia t do masy takiej samej objętości substancji porównawczej w temperaturze odniesienia t_r.

Zwykle temperaturą odniesienia dla gęstości badanej cieczy jest temperatura 20°C. Substancją przyjętą jako porównawczą jest woda o temperaturze 4°C, w której 1 cm³ wody ma masę 1 g (dokładnie w temperaturze 3,98°C), lub woda o temperaturze 20°C. Symbolem* gęstości względnej jest $d^{20}_{4}$ lub $d^{20}_{20}$ .

* Indeksy przy symbolu gęstości zawsze oznaczają temperaturę określoną w stopniach Celsjusza.

Ponieważ masa właściwa wody w temperaturze 4°C równa jest 1 g/cm³ to gęstość względna badanej substancji w tej temperaturze równa jest liczbowo jej gęstości bezwzględnej i może być podawana z mianem (np. g/cm³).

Do pomiaru gęstości cieczy używa się areometrów, piknometrów, wag hydrostatycznych oraz elektronicznych gęstościomierzy oscylacyjnych.

W przypadku bardzo dokładnych pomiarów gęstości wina należy jeszcze uwzględnić poprawkę na zawarty w nim dwutlenek siarki (SO₂):

$\rho_{20}=\rho'_{20}-0,0006 \cdot \mathrm{TSO_{2}}$

gdzie:
$\rho_{20}$ – gęstość skorygowana, $\rho'_{20}$ – gęstość zmierzona, TSO₂ – całkowita zawartość dwutlenku siarki, SO₂ [g/l].

Piotr Przybek, dr inż.

Absolwent Wydziału Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej. Absolwent Metrologii Chemicznej na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Adiunkt w Instytucie Nauk o Jakości i Zarządzania Produktem UE w Krakowie.

Członek-założyciel Stowarzyszenia Winiarzy Jury Krakowskiej, Sekretarz Zarządu Małopolskiego Stowarzyszenia Winiarzy. W 2020 roku zadebiutował w roli wykładowcy Podkarpackiej Akademii Wina w Jaśle. Operator sekatora w rodzinnej Winnicy Wesoła, twórca Mapy Polskich Winnic.

Gęstość bezwzględna (ang. density), jest stosunkiem masy określonej objętości wina lub moszczu m w określonej temperaturze t °C do jej objętości V. Gęstość w układzie SI wyraża się w kg/m³ i oznacza symbolem ρt .

Gęstość względna (ciężar właściwy, ang. specific gravity – SG) to niemianowana liczba wskazująca stosunek gęstości wina lub moszczu w temperaturze odniesienia do gęstości wody w temperaturze odniesienia.

Najlepsi winiarze czytają więcej...

Gęstość bezwzględna (ang. density), jest stosunkiem masy określonej objętości wina lub moszczu m w określonej temperaturze t °C do jej objętości V. Gęstość w układzie SI wyraża się w kg/m³ i oznacza symbolem ρ_t .